Charakterystycznym zjawiskiem współczesnego świata są procesy globalizacyjne oraz regionalne, które oddziałują na społeczności międzynarodowe poprzez wzrost wzajemnych wielostronnych powiązań i uzależnień. Z punktu widzenia bezpieczeństwa procesy globalizacyjne i regionalne prowadzą do powstawania zjawisk zarówno korzystnych, jak i niekorzystnych. Te ostatnie generują zagrożenia, które mogą przerodzić się w sytuacje kryzysowe. Jednym ze sposobów przeciwdziałania negatywnym skutkom procesu globalizacji jest regionalne podejście do procesów rozwojowych. Za tezą, że współpraca na poziomie regionalnym daje szanse na skuteczniejsze rozwiązywanie współczesnych problemów rozwojowych, przemawia fakt, iż klęski żywiołowe, katastrofy technologiczne i inne nadzwyczajne zagrożenia mają ponadgraniczny zasięg. Wspólne działania państw skutkują efektywniejszym przygotowaniem na sytuacje kryzysowe i radzeniem sobie w przypadku ich wystąpienia. Takie wspólne działania podejmowane przez sąsiadujące ze sobą państwa to „współpraca transgraniczna”, która jest powszechnie stosowaną formą sąsiedzkiej współpracy na szczeblu lokalnym i regionalnym. Istotą tej współpracy jest ciągła kooperacja dwóch sąsiadujących ze sobą regionów przygranicznych w zakresie dotyczącym wszelkich dziedzin życia codziennego, opracowywania wspólnych programów, priorytetów i działań, włączając w to w szerokim zakresie różne szczeble administracji i lokalne społeczności. W Polsce nawiązywanie współpracy transgranicznej rozpoczęło się w związku ze zmianami ustrojowymi wprowadzonymi po 1989 r. i powrotem do samorządu terytorialnego. Zawarte w latach 90. ze wszystkimi krajami sąsiednimi traktaty o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy oraz porozumienia o współpracy transgranicznej stworzyły ogólne ramy do podejmowania współpracy na szczeblu regionalnym i lokalnym. Współpraca transgraniczna w obszarze „ratownictwa i zapobiegania katastrofom” od samego początku została uwzględniona jako jedna z dziedzin, w której państwa współpracujące będą w szczególności wspierać rozwój. Szczegółowe zasady dotyczące współpracy zostały uregulowane poprzez zawarte z państwami sąsiednimi umowy bilateralne regulujące kwestie wzajemnej pomocy podczas katastrof i klęsk żywiołowych. Trwała współpraca transgraniczna wymaga tworzenia więzi między kooperującymi podmiotami na szczeblu lokalnym, regionalnym, a w niektórych przypadkach także na szczeblu centralnym. Działania doraźne są podejmowane na początku współpracy transgranicznej na każdym szczeblu i przy sprzyjających warunkach mogą przerodzić się w działania długofalowe. Biorąc pod uwagę, że zarządzanie kryzysowe jest procesem ciągłym, współpracę transgraniczną w tym zakresie powinny cechować właśnie trwałe działania o charakterze długofalowym. Za ich przejaw można uznać aktywność w obszarze współdziałania polskich władz wojewódzkich, powiatowych i gminnych z władzami regionalnymi i lokalnymi państw sąsiednich, a także współpracę podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, a zwłaszcza służb ratowniczych oraz innych podmiotów wchodzących w skład systemu zarządzania kryzysowego państw współpracujących. Za działania doraźne, inicjujące współpracę obszarów transgranicznych w zakresie zarządzania kryzysowego można uznać zawarcie przez rząd RP umów bilateralnych, regulujących kwestie wzajemnej pomocy podczas katastrof i klęsk żywiołowych. Zawierane na ich podstawie dwustronne umowy na szczeblu wojewódzkim z władzami regionalnymi państw sąsiednich dały początek współpracy długofalowej.