Autorytet czy może władza – u podstaw nieporozumień, uproszczeń i mistyfikacji

PL EN

SZUKAJ

O wydawnictwie

Etyka wydawnicza

Książki

O wydawnictwie

Etyka wydawnicza

Autorzy Instrukcja wydawnicza Zasady etyczne Umowa licencyjna Oświadczenie o prawach autorskich

Książki

Czasopisma Intercultural Сommunication Journal of Modern Science

Recenzenci Zasady etyczne Procedura i zasady recenzowania Formularz recenzji

Kontakt

Autorytet w wychowaniu i edukacji

Pobierz cytowanie

ROZDZIAŁ KSIĄŻKI (22-57)

Autorytet czy może władza – u podstaw nieporozumień, uproszczeń i mistyfikacji

Stanisław Jarmoszko ¹

Ukryj

1	Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Referencje (77)

SŁOWA KLUCZOWE

STRESZCZENIE

Mimo szerokiego społecznie występowania i zastosowania pojęcie autorytetu pozostaje niejednoznaczne, jest różnie postrzegane, rozumiane, interpretowane. Główną tego przyczyną jest utożsamianie autorytetu z władzą. Artykuł poddaje rewizji niektóre ujęcia istoty autorytetu, zwłaszcza te bliskie utożsamiania go z surową dyscypliną, ujarzmiającą dominacją i zajmowaniem pozycji sformalizowanych. Szczególnej analizie poddane zostały wyznaczniki odmienności władzy i autorytetu. Autorytet został również skonfrontowany i wyraźnie odróżniony od autorytaryzmu. Na tle podmiotowo-atrybutywnej interpretacji autorytetu zaprezentowana została także własna koncepcja o charakterze relacyjnym, dwupodmiotowym oraz wyszczególniono fundamentalne wartości-podwaliny autorytetu (szacunek, poważanie, zaufanie, podporządkowanie, inspiracja, naśladownictwo itp.). Poza definicją analizie poddane zostały także cechy konstytutywne relacji autorytetu – świadomościowy charakter, dwupodmiotowość relacji (podmiot uznawany i podmiot uznający), a jednocześnie różnopoziomowość (hierarchiczność) pozycji społecznych jego stron, gotowość do podporządkowania się wraz z rzeczywistym, niewymuszonym podporządkowaniem, dwojaki rodzaj źródeł autorytetu (osobowe oraz strukturalne walory podmiotu uznawanego i sposób ich postrzegania, odbioru, wartościowania przez podmiot uznający) itp.

REFERENCJE (77)

1.

Adorno, T. i in. (1950). The Authoritarian Personality. New York: Harper & Row.

2.

Aleksander, T. (2002). Geneza i cechy współczesnych autorytetów polskich. w: B. Gołębiowski (red.), Autorytety polskie. Łomża: Oficyna Wydawnicza „Stopka”.

3.

Arendt, H. (1994). Co to jest autorytet. w: H. Arendt, Między czasem minionym a przyszłym. Warszawa: Aletheia.

4.

Bachrach, P. i Baratz, S. M. (1970). Power and Poverty. Theory and Practice. New York: Oxford University Press.

5.

Baszkiewicz, J. (1999). Władza. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum.

6.

Bauman, Z. (1962). Zarys socjologii. Zagadnienia i pojęcia. Warszawa: PWN.

7.

Bauman, Z. (1996). Socjologia. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

8.

Beetham, D. (1995). Legitymizacja władzy. w: J. Szczupaczyński (red.), Władza i społeczeństwo. t. I, Warszawa: Scholar.

9.

Bielik-Robson, A. (2001). Krytyka władzy jako strategia legitymizacyjna. w: Wolność i władza, Civitas. Studia z filozofii polityki 5, Warszawa: Collegium Civitas.

10.

Biersted, R. (1954). The Problem of Authority. w: M. Berger i in. (red.), Freedom and Control in Modern Society. New York: Van Nostrand.

11.

Bocheński, J. M. (1993). Co to jest autorytet. w: J. M. Bocheński, Logika i filozofia. Wybór pism. Warszawa: PWN.

12.

Brajowicz, S. M. (1974). Analiza filozoficzna pojęcia „autorytet”. Człowiek i światopogląd 6.

13.

Burdeau, G. (1990). Autorité. w: Encyclopedia Universalis. t. III. Paris: Encyclopedia Universalis Editeur.

14.

Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: Harper & Row.

15.

Burns, J. M. (1995). Władza przywódcza. w: J. Szczupaczyński (red.), Władza i społeczeństwo. t. I, Warszawa: Scholar.

16.

Canetti, E. (1996). Masa i władza. Warszawa: Czytelnik.

17.

Darwall, S. (1995). Human Morality’s Authority. Philosophy and Phenomenological Research 55.

18.

Dietrich, M. (red.). (2002). Autorytet uczelni. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.

19.

Flathman, R. E. (1980). The Practice of Political Authorithy. Chicago: University of Chicago Press.

20.

Friedrich, C. J. (1972). Tradition and Authority, New York-WashingtonLondon: Preager Publishers.

21.

Fromm, E. (1978). Ucieczka od wolności. Warszawa: Czytelnik.

22.

Gadamer, H-G. (2008). Autorytet i wolność krytyczna. w: H-G. Gadamer, Teoria, etyka, edukacja. Warszawa: PWN.

23.

Giddens, A. (2004). Socjologia. Warszawa: PWN.

24.

Goćkowski, J. (1998). Autorytet. w: Encyklopedia socjologii, t. I. Warszawa: Oficyna Naukowa.

25.

Hallowell, J. (1993). Moralne podstawy demokracji. Warszawa PWN:.

26.

Hampton, J. (1998). The Authority of Reason. Cambridge: CUP.

27.

Hindess, B. (1999). Filozofie władzy. Warszawa: PWN.

28.

Jagiełło, J. (red.). (2008). O autorytecie. W poszukiwaniu punktu odniesienia. Kraków: Znak.

29.

Jarmoszko, S. (2008). Agresja a przemoc – dylematy interpretacyjne. Artes Liberales 1/2 (4/5).

30.

Jarmoszko, S. (2010). Autorytet. Kontrowersje i aksjomaty. Warszawa: Oficyna ASPRA-JR.

31.

Kejzerow, N. M. (1976). Władza i autorytet. Warszawa: PWN.

32.

Kelman, H. C. i Hamilton, V. L. (1989). Crimes of Obedience. Toward a Social Psychology of Authority and Responsibility. New Haven-London: Yale University Press.

33.

Koralewicz, J. (1987). Autorytaryzm, lęk, konformizm. Wrocław: Ossolineum.

34.

Krasnodębski, Z. (1998). Autorytaryzm. w: Encyklopedia socjologii. t. I. Warszawa: Oficyna Naukowa.

35.

Lasswell, H. D. i Kaplan, A. (1950). Power and Society: A Framework for Political Inquiry. New Haven: Yale University Press.

36.

Łobocki, M. (1994). Autorytet w wychowaniu. Problemy OpiekuńczoWychowawcze 9.

37.

Marcińczyk, B. (1988). Autorytet osobowy jako ważna wartość w kontaktach międzyludzkich. w: Z. Oleszkiewicz, Z. Zaborowski (red.), Problemy samoświadomości, samowiedzy i interakcje między nauczycielem a uczniami. Warszawa: Instytut Kształcenia Nauczycieli.

38.

Marcińczyk, B. (1991). Autorytet osobowy: geneza, i funkcje regulacyjne. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

39.

McMahon, C. (1994). Authority and Democracy. Princeton: Princeton University Press.

40.

Merton, R. (1982). Teoria socjologiczna i struktura społeczna. Warszawa: PWN.

41.

Mikołejko, A. (1991). Poza autorytetem? Społeczeństwo polskie w sytuacji anomii. Warszawa: KeyTex.

42.

Nisbet, R. A. (1974). Zmierzch autorytetu?. Więź 1.

43.

Ossowski, S. (1986). O strukturze społecznej. Warszawa: PWN.

44.

Pałecki, K. (1988). Prawo, polityka, władza. Warszawa: Universitas.

45.

Pieter, J. (2004). Słownik psychologiczny. Katowice: JMP Ltd.

46.

Raczkowska, J. (1999). Kłopoty z autorytetem. Problemy opiekuńczo-wychowawcze 1.

47.

Raz, J. (red.). (1990). Authority. New York: New York University Press.

48.

Russell, B. (1977). Authority and the Individual. London: Unwin Paperback.

49.

Russell, B. (2001). Władza. Nowa analiza społeczna. Warszawa: KiW.

50.

Ricoeur, P. (1999). Paradoks autorytetu. w: K. Michalski (red.), Oświecenie dzisiaj. Rozmowy w Castel Gandolfo. Kraków: Znak.

51.

Sabor, A. (2001). Zmierzch autorytetów?. Znak 8.

52.

Sartori, G. (1998). Teoria demokracji. Warszawa: PWN.

53.

Sennett, R. (1981). Authority. New York: Vintage Books.

54.

Sieradzan, J. (red.). (2009). Mit autorytetu – autorytet mitu. Białystok: Wydawnictwo UwB.

55.

Simmel, G. (2005). Socjologia. Warszawa: PWN.

56.

Skarga, B. (2004). Co nam po autorytetach. Tygodnik Powszechny 7.

57.

Skarga, B. (2007). Człowiek to nie jest piękne zwierzę. Kraków: Znak.

58.

Stampe, D. (1987). The Authority of Desire. Philosophical Review 96.

59.

Stróżewski, W. (1992). Mała fenomenologia autorytetu. w: W. Stróżewski, W kręgu wartości, Kraków: Znak.

60.

Sussman, D. (2003). The Authority of Humanity. Ethics 113.

61.

Szacki, J. (1995). Pojęcie autorytetu. Nauka 4.

62.

Szczepański, J. (1980). Autorytet w nauce. w: P. Rybicki, J. Goćkowski (red.), Autorytet w nauce. Warszawa-Wrocław: Ossolineum.

63.

Szczepański, J. (1996). Władza - Polityka – Indywidualność. w: A. JasińskaKania, J. Raciborski (red.), Naród, władza, społeczeństwo. Warszawa: Scholar.

64.

Sztompka, P. (2002). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Znak.

65.

Tönnies, F. (1988). Wspólnota i stowarzyszenie. Warszawa: PWN.

66.

Udoidem, S. I. (1988). Authority and the Common Good in Social and Political Philosophy. Lanham-New York-London: University Press of America.

67.

Weber, M. (1975). Trzy czyste typy prawomocnego panowania. w: W. Derczyński, A. Jasińska-Kania, J. Szacki (red.), Elementy teorii socjologicznych. Warszawa: PWN.

68.

Węgrzecki, J. (2011). Wpływ, autorytet, dominacja. Teorie władzy i ich struktura. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

69.

Wiatr, J. J. (1980). Socjologia stosunków politycznych. Warszawa: PWN.

70.

Witkowski, L. (2009). Wyzwania autorytetu w praktyce społecznej i kulturze symbolicznej. Kraków: Impuls.

71.

Witkowski, L. (2011). Historie autorytetu wobec kultury i edukacji. Kraków:.

72.

Impuls.

73.

Wróbel, Sz. (2002). Władza i rozum. Studia rozwojowe krytycznej teorii społecznej. Poznań: Wydawnictwo UAM.

74.

Zieleniewski, J. (1982). Organizacja zespołów ludzkich. Warszawa: PWN.

75.

Ziółkowski, J. (2007). Socjotechnika autorytetu politycznego. Warszawa: Oficyna ASPRA-JR.

76.

Ziółkowski, J. (2012). Autorytet polityczny. Geneza, ewolucja, symptomy kryzysu. Warszawa: Elipsa.

77.

Żywczok, A. (2006). Odmiany autorytetu pedagogicznego (autorytety i pseudoautorytety w wychowaniu człowieka). Kwartalnik Pedagogiczny 1.

Udostępnij

Indeksy

Indeks słów kluczowych

Indeks autorów

Partnerzy:

© 2006-2024 Journal hosting platform by Bentus

Scroll to top