Wydawnictwo
WSGE
WSGE
Wyższa Szkoła Gospodarki
Euroregionalnej
im. Alcide De Gasperi
Euroregionalnej
im. Alcide De Gasperi
ROZDZIAŁ KSIĄŻKI (399-416)
Ewolucja instrumentów prawnych gwarantujących
porządek publiczny w Rzymie republikańskim
| 1 | Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie |
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Porządek publiczny stał się wartością w okresie końca republiki rzymskiej. Toczące się wojny domowe, wszelkiego rodzaju zgromadzenia formalne i nieformalne, a także narastająca przestępczość zorganizowana
powodowały zaburzenia porządku publicznego. W tym kontekście społecznym rzymski ustawodawca wydał kilka ustaw zawierających przepisy
przeciwko stosowaniu siły w miejscach publicznych, w tym z użyciem broni zaczepnej (telum) czy odpornej (arma). Za początek tej serii ustaw należy zaliczyć lex Caluprnia (149 przed Chr.). Najważniejszym jednak z tych
aktów prawnych była lex Iulia de vi publica. Przedmiotem ochrony prawnej był porządek publiczny. W ustawie zostały przewidziane sankcje karne
oraz kontratypy. Przestępstwo użycia przemocy oraz broni było określane jako crimen de vi. Już w II w. przed Chr. został powołany stały trybunał
(quaestio) uprawniony do rozstrzygania przypadków bezprawnego użycia
siły.
REFERENCJE (53)
1.
Amielańczyk, K. (1999) The Position of Incendium in the Legislature of Cornelius Sulla „Lex Cornelia de Sicariis et Veneficis? W: Orbis Iuris Romani. Journal of Ancient Law Studies, 5, s. 6–19.
2.
Amielańczyk, K. (2011) Ustawa Korneliusza Sulli przeciwko nożownikom i trucicielom (81 r. p.n.e.), Lublin: Wydawnictwo UMCS.
3.
Balzarini, M. (1969) Ricerche in tema di danno violento e rapina nel diritto Romano, Padova: Wydawnictwo Cedam.
4.
Bauman, r. (1967) The Crimen Maiestatis in the Roman Republic and Augustan Principate, Johannesburg: Wydawnictwo Witwatersrand Univ. Press.
5.
Bieniek, S. (1967) Geneza interdyktu de vi armata, Acta Universitatis Wartislaviensis, No 63. Prawo XVIII, s. 9–25.
6.
Birks, P.B.H. (1969) The Early History of Iniuria, Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis, 163, s. 163–208.
7.
Bryła, M. (2000) Sprawstwo kierownicze i sprawstwo polecające, Prokuratura i Prawo, nr 1, s. 39–46.
8.
Burdese, A. (1956) Sulla capacità intellettuale degli impuberes in diritto classico, Archivio Giuridico 15, s. 10–66.
9.
Dalla, D. (1987). Ubi venus mutatur. Omosessualità e diritto nel mondo romano, Milano: Wydawnictwo A. Giuffre.
10.
Desanti, L. (1988) Osservazioni sul matrimonio riparatore nelle fonti retoriche e nelle fonti giuridiche, [w:] Atti del III Seminario Romanistico Gardesano promosso dall’Istituto Milanese di Diritto Romano e Storia dei.
12.
Dyjakowska, M. (2010) Crimen laese maiestatis. Studium nad wpływami prawa rzymskiego w dawnej Polsce, Lublin: Wydawnictwo KUL.
13.
Dyjakowska M. Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego a rzymskie ustawy o obrazie majestatu, W: Amielańczyk, K., Dębiński A., i Słapek, D. (2010) Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego w prawie rzymskim, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 65–78.
14.
Garnsey, P. (1970) Social Status and Legal Privilege in the Roman Empire, Michigan: Wydawnictwo Clarendon.
15.
Gioffredi, C. (1970) I principi del diritto penale Romano, Torino: Wydawnictwo G. Giappichelli.
16.
Hartkamp, A.S. (1971) Zwang im Römischen Privatrecht, Amsterdam: Wydawnictwo Adolf M. Hakkert.
17.
Jagielski, J. (2010) Prawo administracyjne (w:): M. Wierzbowski (red.), Warszawa: Wydawnictwo PWN.
20.
Kiselewich, r. (2004). Cicero’s pro Caelio and the Leges de vi of Rome in the Late Republic, Massachusetts: Wydawnictwo WILLIAMS COLLEGE.
21.
Kuleczka, G. (1974) Studia nad rzymskim wojskowym prawem karnym, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
23.
Lintott, A.W. (1972) From the Struggle of the Orders to the Principate, Aufstieg und Niedergang der römischen Welt, t. I.2, Berlin- New York: Wydawnictwo De Gruyte, s. 226–267.
24.
Litewski, W. (2003) Rzymski Proces karny, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
25.
Longchamps de Bérier, F. (1998) Fideikomis uniwersalny a swoboda dysponowania majątkiem na wypadek śmierci: zmiany zakresu podmiotowego w rzymskim prawie spadkowym, W: Studia Iuridica 36, s. 137–158.
26.
MacCormack, G. (1972) Criminal Liability for Fire in Early and Classical Roman Law, W: Index, 3, s. 382–396.
27.
Manfredini, A.D. (1992) Municipii e città nella lotta ai ‘latrones’, W: Annali dell’Università di Ferrara, sez. V/6, s. 23–34.
28.
Marek, A. (2002) Prawo wykroczeń (materialne i procesowe), Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
30.
Paoli, U.E. (1972). Vita romana, notizie di antichità private, Firenze: Wydawnictwo Casa Editrice Marzocco.
31.
Pokruszyński, W. (2011) Filozoficzne aspekty bezpieczeństwa, Józefów: Wydawnictwo WSGE.
32.
Pölönen J. (2004) Plebeians and Repression of Crime in the Roman Empire: From Torture of Convicts to Torture of Suspects, W: Revue internationaledes droits de l’Antiquité, 51, s. 217–257.
33.
Richardson, J. S. (1987) The Purpose of the Lex Calpurnia de repetundis, W: Journal of Roman Studies, 77, s 1–12.
34.
Riggsby, A. (1999) Crime and Community in Ciceronian Rome. Austin: Wydawnictwo University of Texas Press.
35.
Rizzelli, G. (2000) Le donne nell’esperienza giuridica di Roma antica. Il controllo dei comportamenti sessuali. Una raccolta di testi, Lecce: Wydawnictwo Edizioni di Grifo.
36.
Rotondi, G. (1912) Leges publicae populi romanis, Milano: Wydawnictwo Società Editrice Libraria.
37.
Salerno, F. (1990) Dalla consecratio alla publicatio bonorum, Napoli:.Wydawnictwo Jovene.
38.
Santalucia, B. (1988) Nota sulla repressione dei reati comuni in età repubblicana, W: A. Burdese (red.), Idee vecchie e nuove sul diritto criminale romano, Padova: Wydawnictwo La Grafica, s. 5–21.
39.
Scheid, J. (1997) Kapłan. W: A. Giardina, Człowiek Rzymu, tł. na jęz pol.: P. Bravo, Warszawa: Wydawnictwo VOLUMEN. 1997, s. 70–104.
40.
Schiavone, A. (1998) Forme normative e generi letterati. La cristallizzazione del ius civile e dell’editto fra tarda repubblica e primo principato, W: La codificazione del diritto dall’antico al moderno, Napoli: Wydawnictwo Editoriale scientifica.
41.
Scott Ferguson, W. (1921) The Lex Calpurnia of 149 b.c., Journal of Roman Studies, 11, s. 86–100.
43.
Diritto e storia, 10(). Czasopismo internetowe: http://www.dirittoestoria.it/1... [odczyt: 2012-11-02].
44.
Sitek, B. (2001) „Quaestionem” intellegere debemus tormenta et corporis dolorem ad eruendam veritatem, W: Crimina et mores. Prawo karne i obyczaje w starożytnym Rzymie, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 161–168.
45.
Sitek, B. (2005) Abigeatus crimen. Ze studiów nad crimina extraordinaria. W: Studia Prawnoustrojowe, 4(2005), s. 5–28.
46.
Sitek, B. (2005) Abigeatus crimen. Ze studiów nad crimina extraordinaria, W: Studia Prawnoustrojowe, 4, s. 5-28.
47.
Sitek, B. (2005) Crimen rapti mulieris. Studia nad fragmentem Maricianusa 14 Inst. D. 48.6.5.2 W: Contra leges et bonos mores. Przestępstwa obyczajowe w starożytnej Grecji i Rzymie, pod red. H. Kowalskiego, M. Kuryłowicza, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 293–308.
48.
Sitek, B. (2008) Apud vetustiores incendiis arcendis triumviri praerant - organy orzekające w sprawach incendium – podpaleń w starożytnym Rzymie, Journal of Modern Science 1, s. 54–61.
49.
Sitek, B. (2008) Lex Coloniae Genetivae Iuliae seu Ursonensis i lex Irnitana. Ustawy municypalne antycznego Rzymu. Tekst, tłumaczenie i komentarz, Poznań Wydawnictwo Ars boni et aequi.
50.
Sitek, B. Incendium fecerint... Przyczynek do studiów nad przestępstwem podpalenia w prawie rzymskim cz. I. W: A. Dębiński, H. Kowalski, M. Kuryłowicz (red.). (2007). Salus rei publice suprema lex. Ochrona interesów państwa w prawie karnym starożytnej Grecji i Rzymu, Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 273–288;.
51.
Solidoro Maruotti, L. (1993). Aspetti della ‘giurisdizione civile’ del ‘praefectus urbi’ nell’età severiana, Labeo 39, s. 174–233.
52.
Zabłoccy, M. i J. (2000). Ustawa XII Tablic. Tekst–tłumaczenie–objaśnienia, Warszawa: Wydawnictwo: Liber.
53.
Zimmermann, r. (1996). The Law of Obligations: Roman Foundations of the Civilian Tradition, Oxford: Wydawnictwo Oxford.
Partnerzy:
© 2006-2024 Journal hosting platform by Bentus
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
