Coraz częściej mówi się dziś o zjawisku życia w pojedynkę – singlach. Ponieważ ta kategoria jest liczna i obecna niemal we wszystkich nowoczesnych społeczeństwach, zjawisko to traktuje się w skali fenomenu, a w literaturze naukowej określa się je mianem „pierwszego zjawiska społecznego XXI wieku, które zaistniało na skalę globalną” [L. Berg-Cross, E. Grzeszczyk, J. Long, A.-M. Scholz, A. Roy, 2004:34]. Do niedawna samotni byli wręcz marginalną grupą społeczną, której poświęcano mało uwagi w opracowaniach naukowych, zwłaszcza rodzimych. Jednak osoby żyjące w pojedynkę to obecnie liczna, złożona i zróżnicowana grupa społeczna, w obrębie której obserwuje się i mierzy wiele aspektów. Wydaje się, że podstawowa komórka społeczna, jaką jeszcze do niedawna była rodzina nuklearna, składająca się z rodziców i dzieci, przestała być postrzegana jako najważniejsza struktura społeczna zapewniająca jednostce możliwość właściwego funkcjonowania w społeczeństwie. Wielu naukowców usiłuje odpowiedzieć na pytanie, jakie jest źródło tej zmiany, dlaczego ludzie coraz częściej wybierają funkcjonowanie w jednoosobowych gospodarstwach domowych, świadomie rezygnując z zakładania tradycyjnej rodziny. Dziś już niemal pewne jest to, że sposób funkcjonowania społeczeństwa nie zależy od liczby rodzin, ale od poziomu życia ludzi i ich zaangażowania w życie rodzinne. Wydaje się więc, że rodzina, w tradycyjnym rozumieniu tego słowa, nie jest już podstawową jednostką kształtującą społeczeństwo, ale jest nią pojedynczy człowiek. Koniec XX wieku i pierwsze lata wieku XXI to okres, w którym zaobserwowano najintensywniejszy wzrost zjawiska singli. Pierwsze publikacje na ten temat pojawiły się w Stanach Zjednoczonych, a do pionierów można zaliczyć między innymi takich badaczy, jak: Stein, Chambers-Schiller czy DePaulo. Natomiast w Europie należą do nich: Adams, Anderson, Hoorn, Morris czy Buunk i van Driel. Najważniejszą wówczas problematyką było określenie, dlaczego ludzie świadomie rezygnują z zakładania rodziny, dlaczego decydują się na okresową samotność i czy istnieje zasadnicza różnica pomiędzy znanym od zawsze zjawiskiem samotności określanym jako staropanieństwo lub starokawalerstwo a byciem singlem. Ze względu na różnorodność odmian singli dokonywano próby klasyfikacji typów oraz rodzajów samotności w połączeniu z przyczynami takiego stylu życia. Niektórzy badacze uważają, że formowanie się fenomenu singli rozpoczęło się w latach 60. XX wieku wraz z ideologią ruchów feministycznych, które na początku w krajach zachodnich, a później już na całym świecie, głośno sprzeciwiały się tradycyjnemu modelowi rodziny i podporządkowaniu kobiet mężczyznom [zob. Chambers- -Schiller; Beard; Keane; Kuklińska, Ruszkiewicz]. To właśnie ruchy feministyczne były prekursorami obalania stereotypowego modelu rodziny, w którym mężczyźnie podporządkowany był cały system rodzinny. Feministki przemawiały głosem wielu kobiet, których jedynym życiowym celem nie była rodzina ani macierzyństwo. Walczyły one jednocześnie o równość ról i partnerstwo w rodzinach, co oznaczało taki sam autorytet matki i ojca, równy podział obowiązków, a także brak konieczności rezygnowania z pracy przez kobietę. Zmianom tym sprzyjała atmosfera rozluźnienia obyczajowości społecznej, rewolucja seksualna w latach 70. XX wieku oraz polepszająca się sytuacja ekonomiczna społeczeństw zachodnich. Niezaprzeczalny wpływ na powstanie zjawiska singli miała również kultura masowa. To właśnie telewizja, prasa kobieca i męska oraz Internet najbardziej przyczyniły się do rozpowszechnienia wizerunku singla, który, żyjąc w pojedynkę, akceptuje taki stan i spokojnie czeka na znalezienie odpowiedniego partnera. Jednocześnie osoba taka nie jest już krytykowana ani napiętnowana przez społeczeństwo jak dawniej, dzięki czemu nie odczuwa negatywnej presji, by koniecznie założyć rodzinę, nawet kosztem rezygnacji z kariery zawodowej i ambitnych przedsięwzięć. Zjawisko życiowej samotności ewoluuje, pojawiają się różne typy osób żyjących w pojedynkę, a jednocześnie znane od dawna zjawisko samotności nie nosi już pejoratywnych cech przypisywanych dawniej staropanieństwu lub starokawalerstwu. Przekrojowe analizy zjawiska singli stanowią główne treści niniejszej książki. Analizę uzyskanych wyników badań potraktowano w ujęciu interdyscyplinarnym, gdyż porusza ona kwestie socjologiczne (społeczne), ekonomiczne, demograficzne oraz psychologiczne.

Moim rodzicom, Urszuli i Ryszardowi