Kształtowanie człowieka to proces złożony, syntetyczny, wielowymiarowy, który rozpoczyna się już w dzieciństwie. W procesie tym ogromną rolę odgrywa sztuka, która spełnia różne funkcje. Teoria sztuki, w zależności od czasu powstania, stawiała sztuce cele religijne, moralne z dużym naciskiem na wymiar praktyczny i wychowawczy, znacznie rzadziej zwracano uwagę na wymiar estetyczny. Wychowanie bez sztuki to, zdaniem Fryderyka Nietzschego, powrót do barbarzyństwa. Wychowanie przez sztukę, za sprawą Herberta Reada, stało się z czasem najbardziej płodną pedagogicznie koncepcją wychowania estetycznego4 . Istotą myśli angielskiego filozofa, krytyka sztuki i poety było założenie, że kontakt młodego człowieka ze sztuką może być nie celem działalności pedagogicznej, lecz jej środkiem – narzędziem, za pomocą którego możemy osiągać humanistyczne cele wychowania. „Wychowanie przez sztukę jest czymś innym niż tradycyjne wychowanie estetyczne. Gdy bowiem wychowanie estetyczne rozumiane było jako kształtowanie postawy estetycznej, jako wyrabianie dobrego smaku i umiejętności kontaktowania się z działami sztuki ze względu na ich walor estetyczny, to wychowanie przez sztukę wymaga takiej organizacji pracy wychowawczej, by sztuka mogła oddziaływać na całą osobowość wychowanka. […] Wychowanie przez sztukę nie jest jednostronnym wychowaniem człowieka, jest jego wychowaniem wszechstronnym, ponieważ przez sztukę można trafić do bardzo wielu sfer ludzkiej działalności i ludzkich przeżyć”.