Wydawnictwo
WSGE
WSGE
Wyższa Szkoła Gospodarki
Euroregionalnej
im. Alcide De Gasperi
Euroregionalnej
im. Alcide De Gasperi
ROZDZIAŁ KSIĄŻKI (153-174)
Sens wartości wzniosłych w edukacji literackiej w kontekście sensu młodości i dojrzewania
| 1 | Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej
im. Alcide De Gasperi |
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wśród wartości estetycznych wyjątkowe miejsce zajmują wartości wzniosłe
(hypsos, sublime). Ich przeżycie (doświadczenie) prowadzi do odkrycia wartości
nadestetycznych – prawdy, dobra i piękna. Jest to możliwe, ponieważ różnorodne
wartości warunkują się i wzajemnie na siebie wpływają. Wartości nadestetyczne, uzyskane
za sprawą wartości wzniosłych (hypsos, sublime), kształcą intelekt, wychowują
wolę i formują uczucia. Oznacza to rozwój osobowości, czyli charakteru. Za sprawą
wartości wzniosłych (hypsos, sublime) człowieczeństwo jest ontycznie „mocniejsze”.
Miejscem natchnionym estetyką wzniosłości jest sztuka literacka. Literatura posiada
zatem szczególną moc rozwijania cnót, czyli charakteru. Szczególny wkład w rozumienie
wartości wzniosłych (hypsos, sublime) wniósł Longinus, Kant i L yotard. Wartości
wzniosłe nadają zaś sens młodości.
REFERENCJE (66)
1.
Bocheński J.M. (1993). Sens życia i inne eseje. Kraków: Wydawnictwo Philed. ISBN 8386238054.
2.
Breczko J. (2015). Zanik uczuć metafizycznych jako przyczyna kryzysu kultury. Kultura i Wartości, Nr 13. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. ISSN 2299-7806.
3.
Breczko J. (2010). Poglądy historiozoficzne pisarzy z kręgu „Kultury” paryskiej. Przezwyciężenie katastrofizmu, odrzucenie mesjanizmu. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. ISBN 978-8 -2273-184-0.
4.
Balcerzan E. (2004). Niewyrażalne czy nie wyrażone w: W. Bolecki i E. Kuźma (red.), Literatura wobec niewyrażalnego. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN. ISBN 838745608X.
5.
Barańczak S. (1994). Uciekinier z Utopii. O poezji Zbigniewa Herberta. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej. ISBN 8370910130.
6.
Bortnowski S. (2013). Czy uczenie literatury w szkole współczesnej może jeszcze umacniać wartości?. w: M. Marzec-Jóźwicka (red.), Wartości i wartościowanie w edukacji humanistycznej. Towarzystwo Naukowe KUL JP II, Lublin 2013. ISBN 9788373066434.
7.
Burke E. (1968). Dociekania filozoficzne o pochodzeniu naszych idei wzniosłości i piękna, tłum. P. Graff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. bez ISBN.
8.
Burzyńska A. (2001). Dekonstrukcja i interpretacja. Kraków: Universitas. ISBN 8370526292.
9.
Chrząstowska B. (2005). Wartości w szkolnej edukacji polonistycznej. w: M. Czermińska (red.), Polonistyka w przebudowie: literaturoznawstwo, wiedza o języku, wiedza o kulturze, edukacja, T. 2. Kraków: Universitas. ISBN 8324205454.
10.
Cieślikowscy S. i T . (1983). Sacrum i maska czyli o wypowiadaniu niewypowiedzianego. w: J. Gotfryd (red.), Sacrum w literaturze. Lublin: TWKUL. bez ISBN.
11.
Demkowicz-Dobrzańska K. (2012). Wzniosłość w XVII w. na przykładzie refleksji o sztuce we Francji – Nikolasa Boileau – Despreaux recepcja traktatu Pseudo-Longinusa Peri Hypsous. Filo-Sofija nr 17/2. ISSN 1642-3267.
12.
Dębowski J. (2006). Fenomenologia – program i metoda filozofowania. w: L. Gawor, Z. Stachowski (red.), Filozofia współczesna. Lublin: Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Warszawa-Lublin. ISBN 8360186286.
13.
Furmanek W. (2015). Niektóre problemy związane z procesami urzeczywistniania wartości. w: W. Furmanek, A. Długosz (red.), Urzeczywistnianie wartości. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
14.
Gilson E. (1998). Tomizm. Wprowadzenie do filozofii św. Tomasza z Akwinu, tłum. J. Rybałt. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX. ISBN 8321115861.
15.
Gogacz M. (1996). Platonizm i arystotelizm: (dwie drogi do metafizyki). Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej. ISBN: 8370720668.
16.
Gogacz M. (1997). Osoba zadaniem pedagogiki. Wykłady bydgoskie. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Navo. ISBN 83-906242-3-0.
17.
Gogacz M. (1985). Szkice o kulturze. Kraków, Warszawa/Struga: Wydawnictwo Michalineum. ISBN 8370190073.
18.
Gołaszewska M. (1994). Fascynacja złem. Eseje z teorii wartości Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 8301112786.
19.
Gołaszewska M. (1990). Istota i istnienie wartości. Studium o wartościach estetycznych na tle sytuacji aksjologicznej. Warszawa: PWN. ISBN 8301096241.
20.
Gołaszewska M. (1986). Zarys estetyki. Problematyka, metody, teorie, PWN, Warszawa 1986. ISBN 830104795X.
21.
Hume D. (1955). Eseje z dziedziny moralności i literatury, tłum. W. Tatarkiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. bez ISBN.
22.
Ingarden R. (1966). Przeżycie, dzieło, wartość. Kraków: Wydawnictwo Literackie. bez ISBN.
23.
Janus-Sitarz A. (2008). Nauczanie literatury w „czasie marnym” czyli jak kształcić wrażliwość aksjologiczną wobec tekstu kultury. w: A. Janus-Sitarz (red.), Wartościowanie a edukacja polonistyczna. Universitas, Kraków 2008. ISBN 9788324209934.
24.
Jaskółowa E. (2005). Interpretacja – czyli o możliwościach pokazania poezji i manipulacji reklamą. w: M. Karwatowska, B. Myrdzik, (red.), Relacje między kulturą wysoką i popularną w literaturze, języku i edukacji. Lublin: Uniwersytet Marii Curie- Skłodowskiej. ISBN 8322724632.
25.
Jazownik L. (2007). Uwagi o nauce wartościowania i oceny dzieła literackiego. w: T. Świętosławska (red.), Problemy wartości i wartościowania dzieła literackiego w szkole. Etyka, estetyka, język aksjologii. Łódź: Uniwersytet Łódzki. ISBN 9788375250435.
26.
Jedliński R. (2012). Edukacja polonistyczna w ujęciu aksjologicznym. w: E. Mazur, D. Hejda, (red.), Problemy integracji i zagadnienia aksjologiczne w edukacji polonistycznej. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego. ISBN 9788373388093.
27.
Kant I. (1999). Rozważania o uczuciu piękna i wzniosłości. w: Pisma przedkrytyczne. Toruń: Wydawnictwo Rolewski. ISBN 8387479071.
28.
Karwatowska M. (2010). Uczeń w świecie wartości. Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. ISBN 9788322731000.
29.
Kieszkowska A. (2012). Inkluzyjno-katalaktyczny model reintegracji społecznej skazanych. Konteksty resocjalizacyjne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls. ISBN 9788378501251.
30.
Kołodziej P. i Waligóra J. i Waligóra J. (2016). Szkolny teatr interakcji. Od pomysłu do przedstawienia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls. ISBN 9788378509844.
31.
Kościesza I. (2012). Sublime (w) historii. Wzniosłość jako narzędzie i przedmiot badań „Pamięć i Sprawiedliwość”11/2(20). ISSN 1427-7476.
32.
Kowalikowa J. i Synowiec H. (2012). Wiązanie treści językowych z literacko-kulturowymi. w: R. Mazur, D. Hejda (red.), Problemy integracji i zagadnienia aksjologiczne w edukacji polonistycznej. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
33.
Kwiek M. (1994). Lyotardowskiej wzniosłości motywy estetyczne, etyczne i polityczne. w: M. Zeidler-Janiszewska (red.), Sztuka i estetyka po awangardzie a filozofia postmodernistyczna. Warszawa: Instytut Kultury. ISBN 838532383X.
34.
Krąpiec M. A. (1994). Z teorii i metodologii metafizyki. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL. ISBN 8322803206.
35.
Kunowski S. (2003). Wartości w procesie wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls. ISBN 8373082050.
36.
Kupisiewicz Cz. (1976). Podstawy dydaktyki ogólnej, wydanie trzecie. Warszawa: Państwowe. Wydawnictwo Naukowe. ISBN 8373082050.
37.
Lendzion A. (2012). Młodzież a wartości charakterologiczne. Lublin: Wydawnictwo KUL JP II. ISBN 9788377024669.
38.
Lyotard J. F. (1996). Wzniosłość i awangarda. Teksty drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja nr 2/3 (38/39). ISSN 0867-0633.
39.
Łobocki M. (1993). Pedagogika wobec wartości. w: B. Śliwerski (red.), Kontestacje pedagogiczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls. ISBN 8385543198.
40.
Marzec-Jóźwicka M. (2013). O trudnej sztuce wychowania do wartości przez polonistykę we współczesnej szkole w: M. Marzec-Jóźwicka (red.), Wartości i wartościowanie w edukacji humanistycznej. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL JP II.
41.
Michalski J. (2013). Konstruowanie tożsamości podmiotowej w kontekście kategorii sensu w pedagogice. Paedagogia Christiana. 2/32. ISSN 1505-6872.
42.
Michałowska D. (2013). Wartości w świecie edukacji na początku XXI wieku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. ISBN 97862243617.
43.
Michułka D. (2013). Ad usum Delphini. O szkolnej edukacji literackiej – dawniej i dziś. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. ISBN 9788322933497.
44.
Mikołajczuk A. (2013). Możliwość i ograniczenia kształtowania postaw poprzez język w szkolnej edukacji polonistycznej. w: M. Marzec-Jóźwicka (red.), Wartości i wartościowanie w edukacji humanistycznej. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL JP II. ISBN 9788373066434.
45.
Pasterniak W. (1991). Wprowadzenie do dydaktyki wartości. Edukacja literacka w szkole podstawowej. Goleniów: Oficyna Wydawnicza Bios. bez ISBN.
46.
Pasterniak W. (1991). O dydaktycznej teorii wartości. Goleniów: Oficyna Wydawnicza Bios. bez ISBN.
47.
Pieniążek M. (2013). Uczeń jako aktor kulturowy. Polonistyka szkolna w warunkach ponowoczesności. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego. ISBN 9788372717764.
48.
Płuciennik J. (2002). Figury niewyobrażalnego. Notatki z poetyki wzniosłości w literaturze polskiej. Kraków: Universitas. ISBN 8370525121.
49.
Pseudo-Longinus (1951). w: Trzy poetyki klasyczne. Arystoteles, Horacy, Pseudo-Longinus, tłum. T. Sinko. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. bez ISBN.
50.
Puzynina J. (1992). Język wartości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 8301103507.
51.
Reale G. (1994). Historia filozofii starożytnej. T. I. Od początków do Sokratesa. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL. ISBN 88-343-2571-0.
52.
Ruciński S. (1988). Wychowanie jako wprowadzanie w życie wartościowe. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. ISBN 8323005257.
53.
Rusek M. (2013). Szkoła jako miejsce antropologiczne. Świadectwa literackie. w: A. Pilch, M. Trysińska (red.), Nowoczesność w polonistycznej eduk@cji. Pytania, problemy, perspektywy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. ISBN 9788323335337.
54.
Szpecht R. (2013). Koncepcja wzniosłości Pseudo-Longinosa. Studia z H istorii Filozofii, 1(4). ISSN 2083-1978.
55.
Szuman S. (2014). Osobowość i charakter. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 978-83-011-7985-4.
56.
Śnieżyński K. (2008). Filozofia sensu jako odpowiedź na kryzys metafizyki. W stronę nowej „filozofii pierwszej”. Poznańskie Studia Teologiczne, Tom 22, ss. 215-234. ISSN 0209-3472.
57.
Świętosławska T. (2007). Interdyscyplinarne aspekty dydaktyki wartości. w: T. Świętosławska (red.), Problemy wartości i wartościowania dzieła literackiego w szkole. Etyka, estetyka, język aksjologii. Łódź: Uniwersytet Łódzki. ISBN 9788375250435.
58.
Świętosławska T. (2005). Sensy i wartości. W kręgu literatury i dydaktyki. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 8371718330.
59.
Tatarkiewicz W. (1988). Dzieje sześciu pojęć. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. ISBN 8301087358.
60.
Trysińska M. (2012). Kształcenie językowe w szkole ponadgimnazjalnej – dlaczego jest konieczne?. „Poradnik Językowy”. z. 2. Uniwersytet Warszawski. ISSN 0551-5343.
61.
Uniwersalny słownik języka polskiego (2003). S. Dubisz (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 83-01-13868-8.
62.
Wiśniewska H. (2016). Wartościowanie w kształceniu językowym (dla licealistów). w: M. Karwatowska, L. Tymiakin (red.), Wokół edukacji polonistycznej w szkole. Teoria i praktyka. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. ISBN 9788377848067.
63.
Wodziński C. (2000). Filozofia jako sztuka myślenia. Zachęta do licealistów. Warszawa: Prószyński i S-ka. ISBN 8372551138.
64.
Woźniak-Łabieniec M. (2017). Rymkiewicz. Metafizyka. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN 978-83-8088-386-4.
65.
Wóycicki K. (1921). Rozbiór literacki w szkole. Podręcznik dla nauczyciela. Warszawa: nakładem Gebethnera i Wolffa. bez ISBN.
66.
Żurek S.J. (2009). Koncepcja podstawy programowej z języka polskiego. w: S.J. Żurek (red.), Podstawa programowa z komentarzami. T. 2. Język polski w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum. Warszawa: Wydawnictwo MEN. bez ISBN.
Partnerzy:
© 2006-2024 Journal hosting platform by Bentus
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
